THAY DA SINH HỌC CÓ AN TOÀN KHÔNG?
Peel là gì?
Peel da (thường được gọi là thay da sinh học) là thủ thuật phá hủy có kiểm soát thượng bì/trung bì dẫn đến bong vảy da, loại bỏ tổn thương và tái tạo mô mới. Phụ thuộc vào bản chất của peel thì có thể phân loại peel thành peel hoá học, peel enzym và peel laser. Trong đó, peel hoá học là phương pháp phổ biến được sử dụng để cải thiện và làm mịn kết cấu da mặt bằng cách sử dụng dung dịch hóa học làm lột lớp da chết và cuối cùng gây bong da.
- Tác dụng của peel là gì?
- Tẩy tế bào chết; làm mới bề mặt, làm mịn.
- Dưỡng ẩm/giảm dầu.
- Làm trắng da
- Chống nhăn, điều trị sẹo xấu
- Phân loại mức độ sâu của peel
Phân loại mức độ sâu của peel phụ thuộc vào loại hoạt chất, nồng độ của hoạt chất peel, số lớp quét , độ mạnh lực quét hoạt chất, thời gian để hoạt chất peel trên da. Bảng dưới đây tóm tắt về phân loại độ sâu của peel hoá học
Rất nông | Nông | Trung bình | Sâu | |
Độ sâu (mm) | < 0.05 | 0.05 – 0.45 | 0.45 – 0.6 | 0.6 – 0.8 |
Độ xâm nhập | Lớp sừng | Toàn bộ thượng bì | Trung bì nhú | 1 phần hoặc toàn bộ trung bì lưới |
Hoạt chất | AHA: Glycolic 20 – 30%, Lactic 20 – 30% BHA: Salicylic 20 – 30% TCA 10 – 20% Jessner’s 1 – 2 lớp Tretinoin và retinol | AHA: Glycolic 70% TCA 20 – 30% Jessner’s 4 – 7 lớp Malic, Salicylic Rose de mer | TCA 35 – 40% TCA 35% với glycolic 70%/ Jessner’s | TCA 50% Phenol 88% |
3. Các biến chứng thường gặp sau peel
Bất kể loại phương thức tái tạo bề mặt nào, dù là peel da hay laser đều có thể xảy ra biến chứng . Peel nông khá an toàn, ít tác dụng phụ và biến chứng hơn peel sâu. Các biến chứng có thể gặp sau peel đuợc liệt kê ở bảng dưới đây:
Biến chứng tạm thời | Biến chứng có thể kéo dài |
Phù nề Viêm da tiếp xúc Nhiễm khuẩn (Vi khuẩn, virus, nấm) Milia Bùng phát mụn trứng cá/Trứng cá đỏ Tăng sắc tố sau viêm Tổn thương mắt | Đỏ da kéo dài Sẹo Thay đổi cấu trúc Giảm sắc tố Đường ranh giới |
- Phù nề: có thể xảy ra với peel trung bình hoặc peel sâu. Phù nề thường xuất hiện vào buổi tối hoặc ngày sau làm thủ thuật, sau đó giảm dần trong 3 ngày.
- Viêm da tiếp xúc:
- Viêm da tiếp xúc có thể gặp sau khi peel da do chức năng hàng rào biểu bì bị suy giảm.
- Triệu chứng khởi phát thường là đau rát, ngứa và mẩn đỏ tăng dần.
- Nhiễm khuẩn:
- Da sau peel có thể nhiễm khuẩn do các nguyên nhân sau:
- Vi khuẩn: staphylococci, streptococci, pseudomonas,…
- Virus: herpes simplex, varicella
- Nấm, đặc biệt là nấm candida.
- Nguy cơ nhiễm khuẩn tăng theo độ sâu của peel.
- Nhận biết và xử trí sớm các nhiễm khuẩn sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ để lại sẹo
- Da sau peel có thể nhiễm khuẩn do các nguyên nhân sau:
- Milia
- Là các hạt trắng nhỏ như đầu đinh ghim, xuất hiện sau peel vài tuần, liên quan đến độ sâu của peel. Nguyên nhân do tổn thương một số phần phụ của da khi can thiệp peel.Trong hầu hết các trường hợp, milia tự khỏi khi da tiếp tục tái tạo biểu mô.
- Bùng phát mụn trứng cá và trứng cá đỏ
- Bùng phát mụn trứng cá và trứng cá đỏ tương đối phổ biến sau peel da. Những bệnh nhân bị mụn trứng cá và bệnh trứng cá đỏ không được kiểm soát tốt trước khi peel da sẽ dễ bị bùng phát hơn sau khi làm thủ thuật.
- Tăng sắc tố sau viêm (PIH: Post inflammatory hyperpigmentation)
- Bệnh nhân có type da sẫm màu đặc biệt có nguy cơ mắc tăng sắc tố sau viêm cao hơn. Tình trạng này có thể xảy ra rất sớm hoặc vài tháng sau khi peel, nhất là ở bệnh nhân không được chuẩn bị da kĩ lưỡng trước peel và sau peel. Cụ thể là bệnh nhân tiếp xúc với ánh nắng cường độ cao ngay trước và sau peel có nguy cơ tăng sắc tố cao hơn. Việc sử dụng kem chống nắng phổ rộng hàng ngày (SPF 50+) và tránh nắng là điều không thể thiếu trong quá trình điều trị. Tăng sắc tố sau viêm đáp ứng tốt với điều trị bằng steroid tại chỗ, tretinoin, hydroquinone, Kojic acid, alpha-hydroxy acid và lột nhẹ (ví dụ: với 10% trichloroacetic acid, dung dịch Jessner , hoặc 50%–70% axit glycolic).
- Ban đỏ dai dẳng
- Ban đỏ kéo dài trên 3 tuần sau khi peel có thể là một biến chứng phức tạp vì nó có thể là dấu hiệu của sẹo sau thủ thuật. Với peel sâu, ban đỏ kéo dài dễ xuất hiện hơn.
- Sẹo
- Sẹo là một tác dụng phụ hiếm gặp khi peel nông. Có thể giảm nguy cơ này bằng cách chuẩn bị da kĩ lưỡng trước peel, lựa chọn đúng hoạt chất peel và chăm sóc sau peel một cách cẩn trọng. Nguy cơ sẹo cao hơn ở những bệnh nhân có tiền sử lành thương kém, sẹo phì đại và sẹo lồi, sử dụng isotretionin liều cao, nhiễm trùng vùng điều trị, peel sâu, khoảng thời gian giữa các lần peel quá ngắn.
- Các biến chứng peel bằng phenol: Peel bằng phenol là peel sâu, có nguy cơ hấp thu toàn thân. Phenol được hấp thụ qua da, sau đó được chuyển hóa qua gan và bài tiết qua thận. Những bệnh nhân bị suy giảm chức năng gan hoặc thận dễ bị nhiễm độc tố của phenol hơn. Sự hấp thụ toàn thân của phenol liên quan đến tổng diện tích da tiếp xúc hơn là nồng độ phenol được sử dụng.
- Rối loạn nhịp tim
- Rối loạn nhịp tim bao gồm nhịp tim nhanh, ngoại tâm thu thất, nhịp nhanh, nhịp nhanh nhĩ kịch phát, nhịp nhanh thất và rung nhĩ có thể gặp trong peel bằng phenol với thoa dung dịch nhanh chóng trong điều trị toàn mặt.
- Phù thanh quản: Phù nề thanh quản là một biến chứng không phổ biến ở những bệnh nhân peel bằng phenol.
- Một số hình ảnh về biến chứng sau peel của bệnh nhân
- Rối loạn nhịp tim
4. Kết luận
Tái tạo bề mặt da bằng hóa chất là một thủ thuật mang lại kết quả trẻ hóa rất tốt. Tuy nhiên bất kể loại phương thức tái tạo bề mặt nào, dù là peel hay laser, đều có thể có biến chứng sau tái tạo bề mặt. Nhận biết sớm và giám sát các biến chứng là chìa khóa để thủ thuật peel thành công, đạt hiệu quả tối ưu và hạn chế các biến chứng.
Đến với Phòng khám Da liễu – Thẩm mỹ Thanh Tâm, việc peel da sẽ được thực hiện bởi các bác sĩ có kinh nghiệm , đảm bảo an toàn và hiệu quả. Bạn sẽ không phải lo lắng về các tác dụng phụ hay bất kỳ sự đau đớn trong quá trình trị liệu. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để có những lựa chọn phù hợp cho làn da của bạn!
Tài liệu tham khảo:
- “Chemical Peels Procedures in Cosmetic Dermatology Series” Suzan Obagi, MD.
- “Chemical Peel (Deep, Medium, Light)” Sidney J. Starkman, MDa , Devinder S. Mangat, MD. 2020
Phòng khám da liễu Thanh Tâm – Số 6, ngõ 92 Trương Định, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Website: https://pkdalieuthanhtam.com/
Hotline/Zalo: 0919050066